• Con thường xuyên mệt mỏi, thèm ngủ, thiếu tỉnh táo khi học bài: Lý do có thể vì con đang học quá nhiều về thời gian và số lượng bài vở, hoặc chịu nhiều áp lực, căng thẳng từ việc ôn thi nên mệt mỏi, uể oải. Chưa kể, học nhiều lại lo lắng, giấc ngủ cũng dễ bị ảnh hưởng, thèm ngủ, hay ngáp ngắn ngáp dài, nhưng khi muốn ngủ mà không dám ngủ hoặc lo quá không ngủ được.
  • Hay ôm đầu căng thẳng hoặc gục đầu lên bàn: Biểu hiện này cho thấy con bạn có thể đang bị đau đầu, hoặc căng thẳng ức chế, học nhồi nhét nên bị quá tải, hoặc lo lắng vì bài khó, học khó thuộc… Nếu tình trạng này kéo dài, con sẽ mất tập trung, thiếu tỉnh táo và khó dung nạp thêm kiến thức vào bộ nhớ. Đau đầu cũng có thể là biểu hiện của thiếu máu não do việc ngồi một chỗ quá lâu, ít vận động hoặc các bệnh lý về thần kinh, do đó cha mẹ không nên bỏ qua dấu hiệu này của con bất cứ thời điểm nào, đặc biệt là mùa thi.
  • Con học khó thuộc hoặc vừa học đã quên: Đây là chia sẻ thường gặp của các con khi học thi, tuy nhiên nếu con không chủ động nói tới, ba mẹ có thể khéo léo hỏi thăm việc học của con trong các bữa ăn hay khi trò chuyện. Nếu nghe con than thở: “Sao con học hoài cũng không thuộc” hoặc “Sao con mới học đó mà quên rồi”…, thì ba mẹ đừng quan niệm rằng con đang né tránh việc học mà hãy tìm hiểu kĩ để biết chính xác liệu rằng con có đang gặp vấn đề khó khăn về việc ghi nhớ hay không? Từ đó sớm cùng con tìm cách giải quyết kịp thời.
  • Con ngồi lì suốt 3-4 tiếng trên bàn học: Nhiều em vì áp lực thi cử, lo sợ không thể ôn bài, học thuộc hết bài trước khi thi nên tự ép mình ngồi lì trên bàn trong nhiều giờ liền mà không chịu nghỉ ngơi, thư giãn. Việc này vô tình khiến đầu óc con bạn càng căng thẳng hơn, càng học càng khó thuộc bài, đồng thời cơ thể mệt mỏi, dễ gây ra các hệ quả không tốt cho sức khoẻ.
  • Dễ cáu gắt, bực bội với người thân hoặc lầm lì ít nói: Đây là dấu hiệu cho thấy việc ôn thi quá căng thẳng đã làm ảnh hưởng đến tâm lý, cảm xúc của con, từ căng thẳng khiến con bị ức chế, cáu gắt, thậm chí thu mình lại, lầm lì, không nói chuyện với ai. Nhiều trường hợp áp lực thi cử và phương pháp học không đúng đã khiến con mắc các hội chứng loạn thần, rối loạn tâm lí bệnh lý…để lại những hậu quả vô cùng đáng tiếc.
  • Con bỏ ăn, chán ăn, hoặc ăn nhiều hơn bình thường: Chịu đựng áp lực thi cử thái quá có thể khiến con bạn không màng đến ăn uống, chưa kể việc này còn ảnh hưởng đến khả năng tiết dịch vị và tiêu hóa, dẫn đến chán ăn, đau dạ dày, khó tiêu, táo bón… Ngược lại, một số trường hợp lại “cuồng ăn” để phản ứng trước việc cơ thể bị stress, có thể gây rối loạn tiêu hoá, cơ thể mệt mỏi do nạp quá nhiều thức ăn, hoặc gây ra thừa cân, béo phì nếu tình trạng này kéo dài.

Nhiều bậc phụ huynh thấy con có các dấu hiệu trên thì cho rằng “học thi căng thẳng ai chẳng vậy”, dẫn đến chủ quan xem thường. Tuy nhiên, theo PGS.TS Nguyễn Thi Hùng – Phó Chủ tịch Hội thần kinh học TP.HCM, đó là những dấu hiệu cho thấy con bạn đang ôn thi sai phương pháp, và hậu quả khó tránh là kết quả ôn tập, ghi nhớ của con cũng sẽ kém hiệu quả.

Thông thường, khả năng tập trung, tư duy, ghi nhớ của não có thực hiện tốt hay không là nhờ sự liên kết, phối hợp hoạt động nhịp nhàng giữa các tế bào thần kinh. Trong khi đó, ôn thi là quá trình não phải làm việc với cường độ cao, các tế bào thần kinh hoạt động quá tải, cộng với chế độ dinh dưỡng thiếu hợp lý, ít vận động khiến cơ thể sản sinh quá nhiều độc tố tấn công lên não – gọi là gốc tự do – làm liên kết giữa các tế bào thần kinh suy giảm về số lượng lẫn chất lượng, dẫn tới việc dẫn truyền thông tin cho ghi nhớ, tư duy đều bị suy giảm. Dưới tác động của gốc tự do, dòng máu vận chuyển oxy và dưỡng chất lên não cũng bị cản trở, các tế bào não càng không được nuôi dưỡng, bảo vệ nên gây căng thẳng, mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, mất tập trung, khả năng tư duy và ghi nhớ bị giảm sút…

Giúp con khắc phục sai lầm kịp thời

Tập trung học thi nên con bạn dễ bị cuốn vào vòng luẩn quẩn của các sai lầm kể trên, lúc này vai trò của ba mẹ là rất quan trọng, nên đồng hành và hỗ trợ con điều chỉnh việc học sao cho đạt kết quả tốt nhất có thể. Ngay khi phát hiện một trong các dấu hiệu kể trên của con, ba mẹ nên trao đổi, cùng con cân đối lại giờ giấc học tập, kết hợp nghỉ ngơi, thư giãn và chăm sóc, tái tạo lại sức làm việc, ghi nhớ cho não:

  • Cùng con liệt kê (viết ra giấy hoặc ghi lên bảng) những căng thẳng, vấn đề không thuận lợi mà con đang gặp phải (khó thuộc bài, mất tập trung, nhanh quên, đau đầu, căng thẳng…) rồi cùng con bàn cách giải quyết từng việc, giải quyết được việc nào đánh dấu hoặc xoá tên việc đó giúp con có cảm giác đã vượt qua khó khăn.
  • Chú ý nhắc nhở con nghỉ ngơi, thư giãn sau nhiều giờ con cắm cúi học. Nghiên cứu chứng minh, não bộ chỉ thật sự tập trung trong 45 – 50 phút làm việc. Vì thế, cứ 1 tiếng học, con cần giải lao 10-15 phút.
  • Tạo cho con không gian học yên tĩnh, thoáng mát và đủ ánh sáng. Không khí gia đình cần vui vẻ, thuận hòa.
  • Tránh la mắng và gây áp lực cho con bằng cách đặt ra các thành tích quá cao, so sánh con với người khác hoặc đưa ra các hậu quả nặng nề nếu con thi trượt… Thay vào đó, nên nhẹ nhàng động viên, khích lệ tinh thần và tăng niềm tin của con vào việc học sẽ có hiệu quả tốt .

Nhắc con thư giãn sau nhiều giờ học liên tục, tạo cho con tâm lý thoải mái là điều ba mẹ nên làm để giảm áp lực, căng thẳng cho con trong mùa thi

  • Cố gắng cho con vận động ngoài trời hoặc cùng con chơi một số môn thể thao yêu thích như: cầu lông, bơi lội, đi bộ, yoga… 30 phút mỗi ngày. Không nên tuyệt đối ngăn cấm các hoạt động bình thường của con như làm việc nhà, lướt web, xem tivi …nhưng cần có hướng dẫn về mức thời gian hợp lý.
  • Không ép con học suốt ngày, ba mẹ có thể tranh thủ thời gian hợp lý hoặc thời gian con quá căng thẳng, mệt mỏi để đưa con đi chơi, mua sắm, xem phim, ca nhạc… Cuối tuần có thể tổ chức các buổi picnic, dã ngoại để con được giải tỏa áp lực.
  • Nấu cho con ăn những món ăn thanh mát, đầy đủ chất nhưng không quá nhiều năng lượng hay nhiều cholesterol. Thêm vào chế độ ăn của con  cho con một ly sữa tươi, sữa chua, ly sinh tố hay cho con ăn một thanh socola, thậm chí có thể “chiều con hơn thường lệ” với vài món ăn vặt mà con yêu thích, nhưng chú ý đảm bảo đầy đủ các nhóm chất đường bột, đạm, béo, vitamin và khoáng chất…

Đặc biệt, theo PGS.TS Nguyễn Thi Hùng, ngoài việc chia sẻ, bồi bổ dinh dưỡng hợp lý bằng những bữa ăn hằng ngày, bố mẹ nên đặc biệt quan tâm đến sức khỏe não bộ của con, hạn chế tối đa việc tế bào não bị tổn thương nghiêm trọng do gốc tự do tấn công dẫn đến việc ôn thi kém hiệu quả.

Các sản phẩm hỗ trợ chăm sóc não, điển hình là các hoạt chất sinh học từ Blueberry đã được các nhà khoa học Mỹ nghiên cứu và chứng minh tác dụng chống gốc tự do, tăng cường hoạt động não, từ đó có thể giúp con em học thi tỉnh táo, tập trung, nhớ bài nhanh, nhớ bài lâu. Đồng thời giảm căng thẳng, đau đầu, giúp các em có sức khoẻ tốt để ôn thi đạt kết quả cao.