PHỤ NỮ BỐC HỎA TIỀN MÃN KINH LÀ DO ĐÂU ?

 

Bốc hỏa là triệu chứng thường gặp ở chị em phụ nữ khi bước vào thời kỳ mãn kinh. Mặc dù bốc hỏa không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại gây nhiều phiền toái. Ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của người phụ nữ.

1. Bốc hỏa là gì ?

Bốc hỏa là cảm giác nóng nhiều, xuất hiện từ bên trong cơ thể chứ không phải từ môi trường bên ngoài. Những cơn bốc hỏa có hoặc không đi kèm với đổ mồ hôi vào ban đêm là do bất ổn về vận mạch. Ảnh hưởng đến 75-85% phụ nữ và thường bắt đầu trước khi ngừng kinh nguyệt hẳn.

Cơn bốc hỏa thường sẽ bắt đầu bằng cảm giác nóng đột ngột ở vùng mặt, phần trên ngực và nhanh chóng lan ra toàn thân. Thông thường, cơn nóng kéo dài khoảng 1-2 phút và dài nhất là 5 phút, có thể đi kèm các triệu chứng khác như: toát mồ hôi, đánh trống ngực và sau đó là lạnh run.

Cường độ của tình trạng này khác nhau ở mỗi người, có người chỉ đỏ mặt thông thường, có người lại gặp các cơn bốc hỏa nặng hơn khiến gương mặt và toàn thân đỏ bừng, có thể kèm theo đổ nhiều mồ hôi. Tần suất xuất hiện của chúng cũng khác nhau, có người thỉnh thoảng mới xuất hiện một cơn, có người lại xuất hiện liên tục và kéo dài.

2. Cơn bốc hỏa thường kéo dài bao lâu ?

Không có một thước đo cụ thể nào có thể đo lường được thời gian kéo dài cơn bốc hỏa, cũng như tần suất và cường độ của cơn bốc hỏa trong người.

Một nghiên cứu cho thấy có khoảng 20% phụ nữ không bị bốc hỏa. Những phụ nữ khác có thể có những cơn bốc hỏa trong một khoảng thời gian rất ngắn. Cũng có những cơn bốc hỏa kéo dài, thậm chí trong vòng 11 năm hoặc hơn. Tuy nhiên, trung bình người phụ nữ sẽ bị bốc hỏa, không có hay có đổ mồ hôi ban đêm trong khoảng 7 năm.

3. Nguyên nhân nào khiến người phụ nữ bốc hỏa

Giai đoạn tiền mãn kinh là giai đoạn mà hệ trục buồng trứng – tuyến yên – não bộ bị suy yếu, dẫn đến phá vỡ cơ chế ra mệnh lệnh của não bộ đến tuyến yên xuống buồng trứng để sản xuất 3 nội tiết tố quan trọng là Estrogen, Progesterone và Testosterone.

Đồng thời, sự phản hồi ngược lại từ buồng trứng về tuyến yên rồi đến não bộ để điều chỉnh và sản xuất đủ lượng hormone cần thiết cũng bị trục trặc. Sự mất cân bằng nội tiết tố này đã tác động đến nơi đảm nhận chức năng kiểm soát thân nhiệt là vùng dưới đồi của não bộ bị rối loạn, dẫn đến nhìn nhận sai lệch về nhiệt độ của cơ thể nên truyền tín hiệu để toàn thân giải phóng nhiệt.

Hệ quả của toàn bộ quá trình này là mạch máu dưới da bị giãn nở, tim bơm máu nhanh hơn khiến thân nhiệt tăng đột ngột, làm cho tuyến mồ hôi hoạt động mạnh hơn bình thường để làm mát cơ thể. Kết quả là cơ thể vã mồ hôi liên tục nên mất nhiệt gây ớn lạnh, mệt lả. Người phụ nữ luôn trong trạng thái thấp thỏm lo âu.

Ngoài ra, tình trạng rối loạn nội tiết tố trong cơ thể sẽ là nguyên nhân chính gây ra những cơn bốc hỏa ở phụ nữ xung quanh tuổi mãn kinh và mãn kinh. Ngoài ra, còn có một số yếu tố nguy cơ khác phải kể đến bao gồm:

3.1. Sử dụng thuốc

Một số loại thuốc điều trị trầm cảm, thuốc giảm đau opioid hoặc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây rối loạn nội tiết tố, nhất là sử dụng trong một thời gian quá dài, làm rối loạn hệ thống dẫn truyền thần kinh của trục hạ đồi – tuyến yên, dẫn đến tình trạng bốc hỏa.

3.2. Tâm lý căng thẳng

Thường xuyên lo lắng, căng thẳng, bồn chồn và stress cũng khiến chị em gặp cơn bốc hỏa hơn so với những người duy trì được tâm lý vui vẻ và tích cực.

3.3. Chế độ ăn uống

Một chế độ ăn uống không lành mạnh, uống nhiều rượu bia, ăn thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ… có thể gây cảm giác khó chịu và nóng bừng trong người ở nhiều chị em phụ nữ.

3.4. Tình trạng thừa cân hoặc béo phì

Nghiên cứu cho thấy chỉ số khối cơ thể (BMI) cao có liên quan đến tần suất bốc hỏa cao hơn. Vì thế, kiểm soát tốt cân nặng, duy trì cân nặng hợp lý, tránh thừa cân hoặc béo phì là một trong những giải pháp ngăn ngừa cơn bốc hỏa xuất hiện.

4. Triệu chứng của bốc hỏa ở phụ nữ dễ nhận biết

Các triệu chứng điển hình của bốc hỏa bao gồm:

  • Cảm giác nóng ran đột ngột lan tỏa khắp ngực, cổ và mặt.
  • Da toàn thân đỏ bừng.
  • Tim đập loạn nhịp.
  • Đổ mồ hôi.
  • Cảm giác ớn lạnh khi cơn bốc hỏa bùng lên.
  • Cảm giác lo lắng và bồn chồn.

5. Cách cải thiện và kiểm soát cơn bốc hỏa ở phụ nữ

Bốc hỏa khiến chị em khó chịu, bực bội, ảnh hưởng đến chất lượng sống, công việc và các mối quan hệ. Để kiểm soát cơn bốc hỏa đang gặp phải, chị em cần ghi nhớ 4 lưu ý sau:

5.1 Thực hiện thói quen sinh hoạt lành mạnh

Duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh sẽ giúp chị em giảm bớt nguy cơ cũng như cường độ của những cơn bốc hỏa. Theo đó chị em cần:

  • Xây dựng và duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng đầy đủ các nhóm chất, nhất là chất đạm, chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất.
  • Kiểm soát khẩu phần ăn hàng ngày, không ăn quá nhiều để tránh tình trạng thừa cân hoặc béo phì.
  • Uống nhiều nước, tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày.
  • Không sử dụng thường xuyên những chất kích thích như rượu, bia, cafein, thuốc lá.
  • Tập luyện thể dục thể thao hàng ngày, tối thiểu 30 phút mỗi ngày vừa giúp nâng cao sức khỏe, vừa xua tan mệt mỏi.

5.2. Xây dựng chế độ dinh dưỡng bổ sung Estrogen

Nên bổ sung Estrogen thực vật vào chế độ ăn u ống hàng ngày để tránh tình trạng suy giảm nội tiết tố của thời kỳ mãn kinh, ngăn ngừa xuất hiện các cơn bốc hỏa. Estrogen thực vật như isoflavone được chứng minh có thể làm giảm các cơn bốc hỏa. Chị em có thể bổ sung các loại thực phẩm chứa isoflavone trong đậu nành, đậu xanh, hạt lanh, trái cây, rau củ quả…

5.3. Duy trì tâm lý thoải mái, lạc quan và vui vẻ

Nhiều chị em gặp phải nhiều triệu chứng mãn kinh khác nhau như: bốc hỏa, trầm cảm, lo lắng,…

  • Tìm kiếm bộ môn giúp làm dịu tinh thần như: yoga, thiền hoặc các bài tập thở sâu, thở chậm,…
  • Trò chuyện cùng bạn bè, người thân để được giải tỏa cảm xúc.

5.4. Kiểm soát triệu chứng bốc hỏa vào ban đêm

Tình trạng nóng bừng và đổ mồ hôi vào ban đêm có thể cản trở giấc ngủ của chị em. Một số biện pháp có thể giúp chị em ngủ ngon hơn:

  • Giữ phòng ngủ luôn mát mẻ để ngăn việc đổ mồ hôi vào ban đêm
  • Không sử dụng rượu bia, caffein vào ban đêm
  • Tắm nước ấm trước khi đi ngủ.